Ulusal Sorun ve Sömürgecilik Üzerine Okumalar
Share on Facebook Share on Twitter
 
Diğer yazılar
 

Bu sayımızda Kürdistan Tarihi ve sömürgecilik üzerine okumalarda yararlı olacağına inandığımız bazı kitapları çok kısa olarak tanıtacak ve bütün yoldaşlarımızdan söz konusu yayınları temin edip okumalarını isteyeceğiz. Kitaplardan bazıları ulusal sorun ve sömürgecilik üzerine okumalarda sıkça başvuru kaynağı olarak gösterilenlerden oluşuyor.

Bizim açımızdan sömürgecilik ve ulusal sorun üzerine okumaların temel başucu kitapları kuşkusuz Lenin'in Ulusal Sorun ve Ulusal Kurtuluş Savaşları kitabı ile, Stalin'in Marksizm Ulusal Sorun ve Sömürge Sorunu kitaplarıdır. Her ikisi de çeşitli tarihlerde yazılmış yazı ve makalelerin derlemesinden oluşmuştur. Yanı sıra marksist önderlerin konuya ilişkin diğer kitap ve derlemeleri de önemlidir. Konuya dair marksist bir formasyon edinmek, güncel sorunları daha gerçekçi biçimlerde anlamaya ve çözümlemeye yarar. Bu nedenle dersler biçiminde de olsa söz konusu kitaplar mutlaka okunmalı, incelenmelidir. Burada okuma yöntemi önemlidir. Bir tarih ezberi değil, bir yöntem ve ilkesel yaklaşım görmek ve deneylerden öğrenmek esastır. Bu durumda görülecektir ki, pek çok durumda meseleye ilkesel yaklaşınca aynı tavır takınılıyor, ister Rusya'da isterse Hindistan'da.

Temel başucu eserlerinden sonra biraz da tarih üzerine kitaplardan sözedelim. Kürt tarihi üzerine kaynak çalışmaların önemli bir bölümü "dışarıdan" yapıldığından bilgi yetersizlikleri, yüzeysellikler ve sınırlılıklar kaçınılmaz oluyor. Yine de, yok sayılan halkımızın tarihine dair bu kaynakları okumak gerekiyor. Bunlardan bir kaçını söyleyecek olursak;

a- Kürtler ve Kürdistan Tarihi - Minorsky, Bois, Mac Kenzie -Doz

Yayınları

b- Kürdistan Tarihi 3 Cilt - Etem Xemgin- Doz yayınları

c- Kürdistan Tarihi - Lazerev, Mıhoyan, Vasilyeva, Gasratyan,

Jigalina- Avesta Yayınları

d- Bir El Kitabı-Kürtler - Mehrdad R. İzady-Doz Yayınları

Tarih üzerine bu yayınların bir kısmı Sovyetler Birliği'nde üniversitelere bağlı Araştırma Merkezleri ve kurullar tarafından hazırlanmış (a ve c). Sosyalist dönemden kalan kazanımların bir yansıması olan bu tür masaların, bölümlerin olması kitapların içeriğinden bağımsız önemlidir ve halkların unutulan tarihlerini kayıt altına almış olmaları nedeniyle değerlidir.

Bir El Kitabı-Kürtler ise ilk kez basılıyor Türkçe'de. Zaten yakın dönemde yazılan kitap, uzak tarih açısından bir dizi kaynak üzerinden şekillense de, yakın tarihe ilişkin değerlendirme ve kayıtları yetersiz ve yüzeysel. Yine de tarih araştırmaları için yararlanılabilir. Söz konusu kitapları tıpkı aşağıda önereceklerimiz gibi eleştirel bir gözle okumakta yarar var. Kitapların kaynakçaları ise yeni okumalar için fikir veriyor.

Yeryüzünün Lanetlileri - F. Fanon- Avesta Yayınları, Sömürgeci ve Sömürgeleştirilen İnsan - A. Memmi- Öteki Yayınevi ve Ezilenlerin Pedagojisi - P. Freire-Ayrıntı Yayınları, önereceğimiz diğer okunacak kitaplar. Değişik deneyleri ve sömürgeleştirilen insanlara dair belirlemeleri bir de bu kaynaklardan okumakta yarar var. Yazarları marksist değil bu kitapların. Fakat işledikleri konulara dair çarpıcı tesbit ve gözlemleri var. Fanon ve Memmi'nin kitaplarının ayırıcı yanı ise her iki kitaba da J. Poul Sartre'ın ön söz yazmış olması. Sartre özellikle Fanon'un kitabına yazdığı nefis önsözde hem sömürgeciliği hem de, onlara yedeklenen liberalleri topa tutuyor. Onurlu aydın duruşunun güzel bir örneğini gösteren Sartre mensubu olduğu ulusun egemenlerine, onun sosyalşoven aydınlarına dersler veriyor.

Yukarıda belirttiğimiz kitapları tarih ve alan bilgisi anlamında birikim ve hakimiyet yaratmak için okumak, incelemek ve sonuçlarını yazılı biçimlerde paylaşmakta yarar var. Özellikle sosyalist yurtsever basına bu konularda somut desteklerin sunulması önem taşıyor. Kuşkusuz bunun için okuma eylemlerinin ve görevlerinin hakkıyla yerine getirlmesi gerekiyor.

Bütün yoldaşlara iyi okumalar.

 

 

Arşiv

 

2017
Eylül
2010
Mayıs Ocak
2008
Ocak
2005
Aralık
2004
Ekim Ağustos
Mart
2003
Ekim Temmuz
2002
Ocak
1998
Ekim

 

Ulusal Sorun ve Sömürgecilik Üzerine Okumalar
fc Share on Twitter
 

Bu sayımızda Kürdistan Tarihi ve sömürgecilik üzerine okumalarda yararlı olacağına inandığımız bazı kitapları çok kısa olarak tanıtacak ve bütün yoldaşlarımızdan söz konusu yayınları temin edip okumalarını isteyeceğiz. Kitaplardan bazıları ulusal sorun ve sömürgecilik üzerine okumalarda sıkça başvuru kaynağı olarak gösterilenlerden oluşuyor.

Bizim açımızdan sömürgecilik ve ulusal sorun üzerine okumaların temel başucu kitapları kuşkusuz Lenin'in Ulusal Sorun ve Ulusal Kurtuluş Savaşları kitabı ile, Stalin'in Marksizm Ulusal Sorun ve Sömürge Sorunu kitaplarıdır. Her ikisi de çeşitli tarihlerde yazılmış yazı ve makalelerin derlemesinden oluşmuştur. Yanı sıra marksist önderlerin konuya ilişkin diğer kitap ve derlemeleri de önemlidir. Konuya dair marksist bir formasyon edinmek, güncel sorunları daha gerçekçi biçimlerde anlamaya ve çözümlemeye yarar. Bu nedenle dersler biçiminde de olsa söz konusu kitaplar mutlaka okunmalı, incelenmelidir. Burada okuma yöntemi önemlidir. Bir tarih ezberi değil, bir yöntem ve ilkesel yaklaşım görmek ve deneylerden öğrenmek esastır. Bu durumda görülecektir ki, pek çok durumda meseleye ilkesel yaklaşınca aynı tavır takınılıyor, ister Rusya'da isterse Hindistan'da.

Temel başucu eserlerinden sonra biraz da tarih üzerine kitaplardan sözedelim. Kürt tarihi üzerine kaynak çalışmaların önemli bir bölümü "dışarıdan" yapıldığından bilgi yetersizlikleri, yüzeysellikler ve sınırlılıklar kaçınılmaz oluyor. Yine de, yok sayılan halkımızın tarihine dair bu kaynakları okumak gerekiyor. Bunlardan bir kaçını söyleyecek olursak;

a- Kürtler ve Kürdistan Tarihi - Minorsky, Bois, Mac Kenzie -Doz

Yayınları

b- Kürdistan Tarihi 3 Cilt - Etem Xemgin- Doz yayınları

c- Kürdistan Tarihi - Lazerev, Mıhoyan, Vasilyeva, Gasratyan,

Jigalina- Avesta Yayınları

d- Bir El Kitabı-Kürtler - Mehrdad R. İzady-Doz Yayınları

Tarih üzerine bu yayınların bir kısmı Sovyetler Birliği'nde üniversitelere bağlı Araştırma Merkezleri ve kurullar tarafından hazırlanmış (a ve c). Sosyalist dönemden kalan kazanımların bir yansıması olan bu tür masaların, bölümlerin olması kitapların içeriğinden bağımsız önemlidir ve halkların unutulan tarihlerini kayıt altına almış olmaları nedeniyle değerlidir.

Bir El Kitabı-Kürtler ise ilk kez basılıyor Türkçe'de. Zaten yakın dönemde yazılan kitap, uzak tarih açısından bir dizi kaynak üzerinden şekillense de, yakın tarihe ilişkin değerlendirme ve kayıtları yetersiz ve yüzeysel. Yine de tarih araştırmaları için yararlanılabilir. Söz konusu kitapları tıpkı aşağıda önereceklerimiz gibi eleştirel bir gözle okumakta yarar var. Kitapların kaynakçaları ise yeni okumalar için fikir veriyor.

Yeryüzünün Lanetlileri - F. Fanon- Avesta Yayınları, Sömürgeci ve Sömürgeleştirilen İnsan - A. Memmi- Öteki Yayınevi ve Ezilenlerin Pedagojisi - P. Freire-Ayrıntı Yayınları, önereceğimiz diğer okunacak kitaplar. Değişik deneyleri ve sömürgeleştirilen insanlara dair belirlemeleri bir de bu kaynaklardan okumakta yarar var. Yazarları marksist değil bu kitapların. Fakat işledikleri konulara dair çarpıcı tesbit ve gözlemleri var. Fanon ve Memmi'nin kitaplarının ayırıcı yanı ise her iki kitaba da J. Poul Sartre'ın ön söz yazmış olması. Sartre özellikle Fanon'un kitabına yazdığı nefis önsözde hem sömürgeciliği hem de, onlara yedeklenen liberalleri topa tutuyor. Onurlu aydın duruşunun güzel bir örneğini gösteren Sartre mensubu olduğu ulusun egemenlerine, onun sosyalşoven aydınlarına dersler veriyor.

Yukarıda belirttiğimiz kitapları tarih ve alan bilgisi anlamında birikim ve hakimiyet yaratmak için okumak, incelemek ve sonuçlarını yazılı biçimlerde paylaşmakta yarar var. Özellikle sosyalist yurtsever basına bu konularda somut desteklerin sunulması önem taşıyor. Kuşkusuz bunun için okuma eylemlerinin ve görevlerinin hakkıyla yerine getirlmesi gerekiyor.

Bütün yoldaşlara iyi okumalar.